Vermijdingsgedrag is soms een waardevolle reactie. Denk aan het vermijden van gevaarlijke situaties. Maar er is ook een kans dat vermijdingsgedrag ontstaat zonder dat er werkelijk gevaar dreigt, zoals bij een paniekaanval.
Wat is vermijdingsgedrag?
Wanneer je bewust of onbewust situaties vermijdt omdat je vreest voor angst, lichamelijke reacties of paniekaanvallen. Vaak omdat je tijdens een situatie een of meerdere van deze dingen hebt ervaren, ga je ze in de toekomst uit de weg. Dit kan voortkomen omdat jij je kwetsbaar hebt opgesteld, wat door de omgeving werd afgekeurd. Hierdoor ontstaat er een associatie van de nare ervaring en de situatie. Je zult de volgende keer de situatie gaan ontwijken of vermijden.
Gevolgen van vermijdingsgedrag?
Omdat mensen met vermijdingsgedrag situaties uit de weg gaan, is er een gevaar voor isolatie. Er bestaan veel verschillende vormen van vermijdingsgedrag. Mensen met sociale angsten, ontwijken vaak sociale interacties of proberen zo veel mogelijk op de achtergrond te blijven. Of mensen die een paniekaanval hebben gehad in een bepaalde situatie, die zullen vanaf dat moment deze situatie willen ontwijken. Wanneer men geen actie onderneemt in het oplossen van vermijdingsgedrag, zal het steeds moeilijker worden om naar buiten te gaan.
Vermijdingsgedrag versus veiligheidsgedrag.
Deze twee gedragingen gaan vaak samen bij mensen met paniekaanvallen. Veiligheidsgedrag is al het gedrag wat mensen vertonen om een mogelijk angstige situatie te signaleren, voorkomen, dragelijk te maken of te vermijden. Bij mensen met paniekaanvallen zie je vaak veiligheidsgedrag zoals:
Veiligheids objecten gebruiken; altijd flesje water mee, altijd muziek aan tegen stilte, altijd medicatie mee).
Altijd een telefoon bij de hand in geval van nood.
Situaties alleen aangaan met iemand erbij.
Gevolg van vermijdingsgedrag.
Op het eerste gezicht geven vermijdingsgedrag en veiligheidsgedrag een gevoel van controle aan mensen met paniekaanvallen. Uiteindelijk wordt je compleet afhankelijk van het veiligheids- en vermijdingsgedrag om situaties aan te kunnen gaan. Daarmee houdt je het probleem van paniekaanvallen in stand. En is er een grote kans om in isolatie terecht te komen omdat je nergens meer heen durft.
Controleer je vermijdingsgedrag.
Exposure oefeningen kunnen een effectieve aanpak zijn, maar ik geloof alleen onder de juiste begeleiding. Zonder professionele begeleiding leiden deze oefeningen tot meer vermijdingsgedrag. Samen met een specialist bouw je aan het zelfvertrouwen door situaties aan te gaan. En zelfvertrouwen groeit als je in beweging komt en hulp vraagt. Door middel van lichaamswerk kan je het vertrouwen in je lichaam terugkrijgen, wat ervoor zorgt dat je zonder spanningen situaties aan kunt gaan.
Wil je meer hulp bij het aanpakken van vermijdingsgedrag? Bekijk ons aanbod voor krachtige transformatie van je paniekaanvallen.
